چیزی به تمام شدن برگ های تقویم نمانده است و سال دارد آخرین لحظات خود را سپری می کند. این اتفاق نشان دهنده ی نزدیک شدن به بهار و زمان برگزاری بزرگ ترین جشن ایرانیان، نوروز باستانی، است که جایگاهی ویژه در میان مردم دارد.
با برچیده شدن بساط ننه سرما، کم کم طبیعت جانی تازه می گیرد و آغوشش گرم تر و گرم تر می شود. نزدیک شدن به نوروز آنقدر آشکار و واضح است که برای فهمیدنش نیازی به لمس ورق های تقویم و شمردن روزهای سپری شده نداریم، کافیست نگاهی به اطرافمان بیندازیم تا نشانه های آن را ببینیم. ساکنان شهرهای بزرگ با شلوغ شدن خیابان ها و ماندن در ترافیک آخر سال این اتفاق را به خوبی حس می کنند. بازارها مملو از جمعیت می شود و کار مغازه داران رونق می گیرد. همه چیز رنگ تازه ای به خود می گیرد و با یک نفس عمیق به راحتی می توان بوی بهار و نوروز را استشمام کرد.
نوروز، این رسم ایرانی که سال هاست با فرارسیدنش نوید یک سال تازه را می دهد، با نزدیک شدنش همه ی مردم را به تکاپو می اندازد. از تعطیلات عید و شیرینی هایش که بگذریم باید طی مراسم خاصی به استقبال کهن ترین جشن به جا مانده از ایران باستان رفت و آمدنش را گرامی داشت. همه ی ما کم و بیش با این مراسم ها و آداب استقبال از نوروز آشنایی داریم اما بیشتر شکل امروزی آن را می شناسیم. در این میان بهتر است به قدیم تر ها هم سری بزنیم و ببینیم پدربزرگ ها و مادرزرگ های این سرزمین در روزهای پایانی سال چه می کردند و چه اتفاقاتی را در کوچه و خیابان شاهد بودند.
حالا با مرور آداب و رسوم امروزی کمی لحظاتتان را شیرین می کنیم و سپس سفری به سال های گذشته را تجربه خواهیم کرد تا سنت های فراموش شده را به شما معرفی کنیم.
همیشه با شروع اسفند ماه، همه ی شهرهای ایران رنگ و بوی نوروز می گیرند و شوقی در دل ها شعله ور می شود که تا پایان این عید نیز ادامه دارد، اما می خواهیم امسال به برپایی این جشن با شکوه در سرزمین های دیگر بپردازیم و نوروزمان را در کشورهای دیگر جشن بگیریم.
در اماکنی مثل تاجیکستان، ازبسکتان، گرجستان، بخش هایی از عراق و به طور کلی منطقه خاورمیانه، آسیای میانه و شبه قاره هند هم اعتقاد به عید نوروز ریشه ای کهن دارد و هنوز هم مردمان این سرزمین ها عید نوروز را مفصل و به بهترین وجه جشن می گیرند، اما شیوه ی انجام آداب و رسوم این ایام در دیار مختلف متفاوت است، به همین دلیل سفر به دیگر کشورها در ایام نوروز بسیار جالب و هیجان انگیز است.
*****
94 سال پیش در چنین روزی در سال 1302، تظاهراتی مردمی علیه جمهوری رضاخانی در تهران برپا گردید. رضا خان پس از به دست گرفتن قدرت، در صدد برآمد تا خود «پادشاهی پهلوی» را تأسیس کند. از این رو در آغاز شعار جمهوریخواهی سر داد تا مقدمهای برای انتقال از قاجاریه به پهلوی باشد. با اعلام این خبر، عدهی زیادی از مردم و روحانیان، در 2 فروردین 1302، در میدان بهارستان رو به روی مجلس شورای ملی اجتماع کردند و علیه جمهوری و رضا خان شعار دادند. در نتیجه میان مردم و نظامیان زد و خورد شدیدی روی داد که در اثر آن تعدادی کشته و زخمی شدند. این رویداد، رئیس مجلس را به واکنش سریعی واداشت و دستور داد مجلس تکلیف رضا خان را معین کند. این واکنش تند، رضا خان را به عذرخواهی واداشت. سرانجام با اوجگیری تظاهرات مردمی در شهرهای مختلف علیه جمهوری ساختگی رضاخانی، رضا خان انصراف خود را از جمهوریت اعلام کرد.