دیروز زلزله ای ۷ ریشتری جزایر بالی و لومبوک در اندونزی را لرزاند. به دنبال وقوع این زمین لرزه به ساکنان این جزایر در مورد احتمال شکل گیری امواج سونامی در دریا هشدار داده شد.
به گفته مقامات رسمی اندونزی زلزله روز یکشنبه دست کم ۹۱ کشته و دهها مصدوم بر جای گذاشته است که از جان باختگان میتوان به یک نوزاد یک ساله و یک مرد ۷۲ ساله اشاره کرد.
این زمینلرزه در عمق ۱۰ کیلومتری زمین روی داد. یکی از پسلرزهها ۵.۲ ریشتر قدرت داشت.
دیروز زلزله ای ۷ ریشتری جزایر بالی و لومبوک در اندونزی را لرزاند. به دنبال وقوع این زمین لرزه به ساکنان این جزایر در مورد احتمال شکل گیری امواج سونامی در دریا هشدار داده شد.
به گفته مقامات رسمی اندونزی زلزله روز یکشنبه دست کم ۹۱ کشته و دهها مصدوم بر جای گذاشته است که از جان باختگان میتوان به یک نوزاد یک ساله و یک مرد ۷۲ ساله اشاره کرد.
این زمینلرزه در عمق ۱۰ کیلومتری زمین روی داد. یکی از پسلرزهها ۵.۲ ریشتر قدرت داشت.
گفتنی است که یک هفته پیش نیز زمین لرزه ای به قدرت ۶.۴ در مقیاس ریشتر در همین منطقه رخ داده بود. زلزله هفته گذشته ۱۴ کشته بر جای گذاشته بود.
این در حالیست که گردشگران زیادی دوران تعطیلات خود را در جزایر بالی و لومبوک می گذرانند.
بدنبال این خبر، این سوال پیش میآید که سونامی چیست و چگونه شکل میگیرد؟
سونامی در واقع لرزش شدید آب دریاست که بدنبال زمینلرزههای زیر دریا شکل میگیرد. یعنی اگر زمینلرزهای در زیر آب رخ دهد، انرژی حاصل از آن در اقیانوس آزاد شده و موجب وقوع امواج بزرگ سونامی میشود. این امواج سهمگین وقتی به ساحل برسند ویرانیهای بسیاری را به بار خواهند آورد.
تسونامی زمانی شروع میشود که حجم وسیعی از آب بهسرعت بالا برود. این حرکتِ سریع میتواند در نتیجهٔ یک زلزلهٔ زیرآبی رخ دهد یا بر اثر لغزیدن صخره، یا یک انفجار آتشفشانی یا هر حادثهٔ دیگری که انرژی زیادی دارد، ایجاد شود.
پس از سونامیها معمولاً گسلهای بزرگی در بستر دریاها پدید میآیند. بد نیست بدانید، سرعت موجهای آبلرزهای گاه به بیش از ۸۰۰ کیلومتر در ساعت میرسد.
سرعت يك سونامي معمول كه به خشكي نزديك مي شود تا ۵۰ كيلومتر در ساعت كاهش مييابد، و در مقابل ارتفاع آن تا ۳۰ متر بالاي سطح دريا ميرسد. با افزايش ارتفاع موج حين اين فرآيند طول موج به شدت كاهش مييايد.
سونامي به خصوص اگر بدون هشدار قبلي به ساحلي برخورد كند، تلفات بسياري به بار ميآورد، و خط ساحلي با خاك يكسان ميكند و همه چيز را با خود به دريا ميكشاند.
منطقهاي كه در معرض بيشترين خطر تخريب قرار دارند، نواحي در حد فاصل ۱٫۶ كيلومتري خط ساحلي، به خاطر طغيان آب و آوار پراكندهشده، و با ارتفاع كمتر از ۱۵ متر از سطح دريا به خاطر ارتفاع امواج ضربهزننده است.
سونامي حتي ميتواند به علت خصوصيات متفاوت بستر دريا و ساحل به پناهگاههاي دور از ساحل هم برسد. براي مثال يك منطقه حفاظتشده ساحلي با ورودي باريك يك مسير “شيپوري” ايجاد ميكند، كه باعث تشديد قدرت مخرب امواج ميشود. يا كانال رودخانهاي راه را براي نفوذ بيشتر سونامي به مناطق داخليتر ميگشايد.
تا زماني كه يك سونامي به ساحل برخورد نكند، مشكل است نحوه تعامل آن را با خشكي پيشبيني كرد.
سونامی همیشه با مرگ مردم همراه بوده. به طور مثال یکی از بزرگترین سونامیها که در دسامبر سال ۲۰۰۴ میلادی در نزدیکی سوماترای اندونزی روی داد باعث ویرانی عظیم و کشته شدن بیش از ۲۰۰ هزار نفر در جنوب آسیا شد.خسارت مالی این حادثه در حدود ۱۵ میلیارد دلار بود. بزرگی این زلزله ۹ ریشتر بود و پسلرزههای آن در آفریقای جنوبی نیز احساس شدند.
در سال ۲۰۱۱، پس از وقوع زلزلهای ۹ ریشتری، یک سونامی بسیار بزرگ در ژاپن اتفاق افتاد. این سونامی، با ۳۰۰ میلیارد دلار خسارت مالی، پرهزینهترین فاجعهی تاریخ بشریت محسوب میشود. البته به دلیل تدابیر کامل دولت ژاپن تلفات جانی این فاجعه حدود ۱۸ هزار نفر بود.
در آخر بد نیست جزایر لومبوک و بالی که در زمین لرزه اخیر خسارت دیدهاند را معرفی کنیم.
لومبوک
لومبوک نام استانی در اندونزی و در همسایگی بالی است که به آن «خواهر جزیره بالی» هم می گویند. البته لومبوک به اندازه ی بالی شلوغ نیست و آرامش بیشتری دارد و روند زندگی هم در آن آهسته تر است.
لومبوک مساحتی برابر ۴۵۱۴ کیلومتر مربع دارد. جزیره لومبوک به بزرگی بالی است و خیلی با آن مقایسه می شود اما دنیایی کاملا متفاوت از آن دارد. از مناطق آتشفشانی در شمال جزیره گرفته تا سواحل منحصر بفردی مثل Muwan، هر گوشه از آن مانند یک الماس گمشده منتظر کشف شدن است و طبیعت گردی در این جزیره، کمترین دلیلی است که هر گردشگر می تواند برای سفر به لومبوک داشته باشد.
بالی
بالی جزیرهای است واقع در کشور اندونزی که از مراکز گردشگری مهم جهان بهشمار میرود.
بالی جزیره خدایان، جزیره کوچکی از بزرگترین مجمع الجزایر جهان و بزرگترین کشور مسلمان جهان یعنی کشور اندونزی است. این جزیره دو اقیانوس آرام و اقیانوس هند را به هم پیوند داده است و در نتیجه این وصلت خود از آب و هوای بسیار متفاوتی برخوردارگردیده است و مثل بسیاری از جزایر دیگر اندونزی ، دنیای مخصوص به خودش را دارد. دنیایی که نام این جزیره را در فهرست برترین مقاصد گردشگری جهان قرار داده است.