تروريستها توانايي شکستن محاصره حلب را دارند؟
تاریخ انتشار: 95/05/26 18:15
مشرق/ متن پيش رو در مشرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
در تازهترين تحولات حلب، درگيريها بين ارتش سوريه و گروههاي جيش الفتح در محورهاي الصنوبرات، المقلع، ام القرع در جنوب حلب و محور 1070 در جنوبغرب شهر حلب ادامه دارد. استفاده نيروهاي دولتي از انواع تسليحات سبک و سنگين باعث شده ارتش سوريه و متحدانش بتوانند به 25 بلوک از ساختمانهاي جنوب پروژه مسکوني 1070 واقع در غرب شهر حلب دست پیدا کند
ادامه دارد
عمليات ارتش سوريه تلفات و جراحات زيادي را در ميان عناصر مسلح ايجاد کرده است، بخش هماهنگي به عنوان سخنگوي گروههاي مسلح از هلاکت شمس ابو محمد فرمانده نظامي جنبش الجبهة الشامية در نتيجه شدت جراحات ناشي از حملات ارتش سوريه در جريان درگيريهاي الراموسه خبر داد. سه تن ديگر از سرکردگان گروهک تروريستي فيلق الشام با نامهاي وافي محمد هاشم، وسامر فواز الصادق، و عبد السلام کلية در جريان حملات هوايي ارتش سوريه در درگيريهاي لاذقيه جان خود را از دست دادهاند.
پزشکي قانوني سوريه در حلب با معاينه پيکرهاي شهداي ارتش و مجروحان در نتيجه موشک باران گروههاي مسلح با گازهاي مسموم، به اين نتيجه رسيدند که گاز استفاده شده بر ضد عناصر ارتش از سوي گروههاي تروريستي، گاز خردل بوده است.
اين اولين باري نيست که گروههاي مذکور از مواد سمي و شيميايي براي ايجاد تلفات گسترده در ميان نيروهاي دولتي استفاده ميکنند، اما شتاب تحولات منطقه و حمايت برخي کشورهاي خارجي از گروههاي تروريستي باعث شده مجامع بينالمللي نسبت به جنايات تروريستها در حلب که عمدتا آنها را گروههاي معتدل و ميانه را ميخوانند، سکوت کرده و خواستار مشارکت آنها در روند سياسي کشور باشند. تروريستهاي مسلح در سالهاي 2012 و 2014 نيز در اين منطقه از موشکهاي فسفري بر ضد مناطق استقرار نيروهاي ارتش استفاده کرده بودند.
دولتهاي حامي گروههاي مسلح سعي دارند ادله و واقعيتهاي استفاده تروريستها از گازهاي سمي ممنوعه را مخفي نگه دارند، سازمانهاي حقوق بشري نيز تحقيقات قابل توجهي در اين زمينه انجام نميدهند و همين موضوع باعث مخفي ماندن ابعاد جنايات تروريست ها در سالهاي اخير و تکرار اين جنايت ها بر ضد مردم بي دفاع سوريه شده است.
معادله ناکام تروريست ها در حلب
گروههاي تروريستي با پيروزي در درگيري هاي دانشکده هاي نظامي و منطقه الراموسه همچنان سعي در بزرگنمايي پيروزيهاي خود در اين منطقه دارد. آنها در عين حال حملات خود را وارد فاز تازهاي کرده و حمله از طريق تونلها و مواد منفجره را در دستور کار قرار داده اند. به اين ترتيب مناطق قديمي حلب مورد تجاوز تروريستها قرار گرفته و بخش گسترده اي از آثار باستاني و ساختمانهاي مناطق قديمي تخريب شده است.
نگاهي کلي به روند درگيريهاي حلب و نفوذ اخير گروههاي تروريستي به مجتمع دانشکده هاي نظامي و منطقه الراموسه نشان از معادلات تازه تروريستها براي استفاده از اين پيروزي نظامي در برابر پيروزي ارتش سوريه در مسير کاستلو دارد. گروههاي تروريستي در همين راستا از تمامي پتانسيل خود استفاده کرده و با سازماندهي دقيق پيادهنظام خود به همراه خودروهاي بمبگذاري شده انتحاري و استفاده گسترده از موشکهاي ضد زره فاگوت که محموله بزرگي از آنها ماه گذشته به دست تروريست ها رسيده بود، سعي کردند به هر قيمتي شده اين معادله را به نفع خود رقم بزنند.
به اين ترتيب نيروهاي مسلح ضد دولت سوريه موفق شدند بعد از مجموعه اي از پيروزيهاي ارتش سوريه در کشتزارهاي الملاح و کارگاه هاي الليرمون و منطقه بني زيد و تسلط آن بر مسير کاستلو به عنوان تنها خط امدادي گروههاي مسلح ، دستاورد شکننده اي را در الراموسه با حضور بيش از 30 گروه تروريستي از جمله جيش الفتح و احرار الشام به دست آورند.
با وجود اينکه اين نفوذ شکستي براي عمليات موفق ارتش سوريه در حلب به شمار ميرفت، اما با توجه به تنگي گذرگاه ايجاد شده و مشکل بودن تردد کاميونها در اين منطقه و تسلط موشکي و توپخانهاي نيروهاي سوريه و روسيه بر آن نميتواند تغييرات اساسي در معادلات نظامي حلب ايجاد کند.
به اين ترتيب همان طور که از عمليات ارتش سوريه بعد از شکست الراموسه مشخص است، اين اتفاق گر چه خللي در روند پيروزي هاي ارتش ايجاد کرد، اما نخواهد توانست موازنه نظامي را به نفع گروههاي مسلح به هم بزند. به اين ترتيب ارتش سوريه به زودي ابتکار عمل را در دست گرفته و اشتباهاتي که در روزهاي اخير مرتکب شده را اصلاح خواهد کرد. ايجاد اين مسير به جاي آنکه بتواند محاصره بخش شرقي حلب را بشکند، به دام بزرگي براي تروريست ها تبديل شده و تعداد زيادي از عناصر مسلح در روزهاي اخير در نتيجه موشک باران گسترده سوريه و روسيه جان خود را از دست داده اند.
چيزي که از اين عمليات مشخص است اينکه، گروههاي تروريستي بيش از اينکه به ابعاد نظامي عمليات مذکور توجه داشته باشند، ميخواهند از آن در ابعاد سياسي و تبليغاتي استفاده کنند.
از لحاظ تاکتيکي مشخص است که گروههاي مسلح شانس کافي براي رفع محاصره ارتش سوريه از طريق خلل ايجاد شده را ندارند. از سوي ديگر ممکن است بار ديگر توسط ارتش محاصره شود، چنانچه گذرگاه ايجاد شده تحت تسلط کامل موشکها و توپخانههاي ارتش سوريه است. اما پيشرويهاي دولت در مناطق مختلف باعث شد تروريستها مجبور شوند اين ريسک خطرناک را بپذيرند تا شايد بتوانند تأخيري در روند موفقيتهاي دولت سوريه ايجاد کرده و شانس ضعيف خود را براي رفع محاصره حلب امتحان کنند.
به اين ترتيب ميتوان گفت اهداف سياسي تحرک اخير تروريستها ايجاد معادله الراموسه در برابر کاستلو جهت تقويت مواضع متزلزل رجب طيب اردوغان رئيسجمهور ترکيه در ديدار با ولاديمير پوتين همتاي روس وي بود.
شکاف در ميان جيش الفتح
در حالي که عمليات ارتش سوريه براي ترميم شکاف ايجاد شده در منطقه الراموسه با عمليات زميني و تحت پوشش نيروهاي هوايي و خمپارهاي ادامه دارد، گروههاي جيش الفتح در نتيجه شکست در ادامه پيشرويهاي ميداني خود دچار اختلاف شدهاند. جريانهاي مختلف داخلي اين گروه تروريستي شامل جبهه النصره و احرار الشام اختلافات شديدي با يکديگر دارند.
جيش الفتح در گذشته با اين مبنا تشکيل شد که اتحاد گروههاي بزرگ مسلح در چارچوب حمايتهاي نامحدود بينالمللي و منطقهاي ميتواند شکست بزرگي را به ارتش سوريه وارد کند، اين جبهه از زمان تأسيس خود به موفقيتهاي قابل توجهي دست پيدا کرده بود، اما پايداري ارتش سوريه و متحدانش و قدرت آن براي مهار موج اوليه اين حملات باعث شده عناصر جيش الفتح در انگيزه خود دچار تزلزل شده و نتوانند موفقيت قابل توجهي به دست بياورند.
اين در حالي بود که آنها تسلط بر حلب و کنار زدن ساير گروههاي مسلح سوري را به عنوان يکي از اهداف اصلي عمليات خود انتخاب کرده بودند. در همين چارچوب بود که جيش الفتح بلافاصله پس از آغاز اين عمليات اعلام کرد که به تنهايي فرماندهي ميدان حلب را در اختيار دارد و هيچ يک از اتاقهاي عمليات گروههاي ديگر در عمليات مذکور مشارکت ندارند.
دستاوردهاي گذشته جيش الفتح باعث شده بود اختلافات اعتقادي عناصر واگراي حاضر در اين ائتلاف تا حد زيادي مخفي باقي بماند، اما همزمان با شکست اين گروه در حلب اين اختلافات نيز افزايش پيدا کرده است. تصادفي نيست که ميبينيم درگيريهاي لفظي در سايتهاي اجتماعي بين سرکردگان احرار الشام و فتح الشام (جبهه النصره) در رابطه با اظهارات لبيب النحاس رئيس مناسبات خارجي احرار الشام در گفتگو با روزنامه الحيات عربستان در زمينه دموکراسي و روند سياسي به وجود آمده است. اين درگيريهاي لفظي نشان دهنده وجود شکاف داخلي و اختلاف بين دو گروه تروريستي در زمينه مسائل مطرح شده است.
اين اختلاف اعتقادي در ميان بخش هاي متعدد احرار الشام نيز مشاهده مي شود. گروهي از عناصر احرار الشام دموکراسي را در بُعد ابزاري -و نه قانونگذاري- تأييد ميکند، يکي از مهمترين اين عناصر ابو العباس الشامي است، اين در حالي است که بيشتر نظريهپردازان احرار الشام اين ديدگاه را رد و دموکراسي را کفر مي دانند. البته ديدگاه رسمي در ميان احرار الشام قائل به تکفير و تحريم دموکراسي است، اما همان طور که مشخص است، ديدگاههاي متناقض با اين رويکرد در ميان عناصر احرار الشام به وجود آمده است. جبهه فتح الشام البته اجماع خاصي بر رد دموکراسي دارد.
اختلافات موجود در ميان گروه هاي مسلح حلب تنها منحصر به ديدگاه آنها در رابطه با دموکراسي نيست. يکي از عوامل اصلي اين اختلاف انتشار اخباري در رابطه با موافقت احرار الشام در ورود به روند سياسي با محوريت احياي قانون اساسي سال 1950 مبتني بر نظام پارلماني در اين کشور است. ابو محمد الصادق يکي از سرکردگان اين گروه مي گويد که اختلافاتي نيز در روند حل بحران سوريه بين عناصر ائتلاف جيش الفتح به وجود آمده است.
به گونه اي که برخي از اين عناصر از جمله لبيب النحاس حل بحران سوريه از طريق بازگشت به قانون اساسي سال 1950 را قبول دارند. اين در حالي است که گفته ميشود سعودي ها نيز هيئت مذاکره کننده تروريست ها را مجبور کرده اند بازگشت به قانون 1950 را به عنوان مبناي تأسيس سوريه جديد بعد از براندازي نظام اين کشور بپذيرند.
نتيجه گيري
به اين ترتيب به نظر نميرسد در سايه تحولات ميداني روزهاي پس از پيشروي عناصر مسلح در الراموسه و شکنندگي دستاورد آنها در نفوذ به محاصره حلب و بروز اختلافات داخلي در ميان ائتلاف مهاجمان به حلب روزهاي خوشي در انتظار عناصر مسلح باشد. سيگنالهاي موازنه جديد با مهار موج اوليه شکست ارتش سوريه خود را نشان داده و در روزهاي آينده بيش از پيش نمايان خواهد شد.
گروه هاي مسلح در اين روزها سعي دارند فعاليت هاي نظامي نيروهاي سوريه را متفرق کنند و همزمان با درگيري هاي جنوب و غرب حلب برخي جبهه هاي ديگر نظر السويدا و حومه دمشق و غوطه شرقي و درعا را نيز فعال کنند تا شايد از حجم فشارهاي وارد بر آنها در حلب کاسته شود. اما اين اقدامات نيز با شکست مواجه شده است.
در حلب ارتش سوريه در دو مسير فعاليت مي کند. نيروهاي دولتي در درجه اول سعي دارند تسلط خود در مسير کاستلو را تقويت کنند و به همين علت منطقه ضهرة عبد ربه را تحت کنترل گرفته اند. در درجه دوم آنها تلاش دارند عمليات گستردهاي را با هدف جداسازي مناطق حيان و رتيان و عندان از شرق حلب انجام دهند. به اين ترتيب مي توان گفت که روزهاي آينده حامل اخباري از کامل شدن محاصره شرق حلب خواهد بود که اين بار عناصر تروريستي بيشتري را درگير خود خواهد کرد.