فرزندخواندگي عبارت است از اعطاي سرپرستي کودکان بدون سرپرست شناخته شده تحت سرپرستي سازمان بهزيستي به خانوادههاي متقاضي که واجدالشرايط قانون جاري حمايت از کودکان بي سرپرست باشند
شرايط فرزندخواندگي چيست؟
تاریخ انتشار: 95/05/27 12:0
آنا/ فرزندخواندگي عبارت است از اعطاي سرپرستي کودکان بدون سرپرست شناخته شده تحت سرپرستي سازمان بهزيستي به خانوادههاي متقاضي که واجدالشرايط قانون جاري حمايت از کودکان بي سرپرست باشند.
کودکاني به فرزندي سپرده خواهند شد که والدين يا جد پدري آنها، شناخته شده نباشد. از طرف ديگر اين کودکان بايد تحت سرپرستي سازمان بهزيستي قرار گرفته باشند، به عبارتي قبل از سپردن کودکان به فرزندي اين کودکان بايد از طريق مراجع قضايي در اختيار سازمان بهزيستي قرار گيرند و مهمتر اينکه اين کودکان بايد به خانوادههايي سپرده شوند که قانون تعيين کرده است.
امور مربوط به فرزند خواندگي در هر استان فقط از طريق کميته ستادي استان و توسط کميته شبه خانواده استان انجام خواهد گرفت. اعضاي اين کميته شامل مديرکل بهزيستي استان، معاون امور اجتماعي، کارشناس شبه خانواده استان، کارشناس فرزند خواندگي، مددکار و کارشناس حقوقي استان است.
کودکاني را ميتوان به عنوان فرزند خوانده انتخاب کرد که تمام تلاشها و کوششهاي حرفهاي جهت شناسايي والدين و بازگشت کودک به خانواده مؤثر واقع نشده باشد.
بر همين اساس افرادي که قادر به پذيرش اين کودکان نيستند و مايلند در اين امر شريک باشند ميتوانند کمکهاي نقدي خود را با واريز به حساب ويژه مشارکتهاي مردمي به شماره 90190 جام، نزد بانک ملت، شعبه دکتر قريب (قابل پرداخت در تمامي شعب بانک ملت) آماده دريافت مشارکتهاي مردمي و خيرين سازمان بهزيستي است.
همچنين شماره حساب 270007بانک ملت شعبه قريب، به عنوان حساب ارزي سازمان، آماده دريافت هدايا، نذورات و کمکهاي عزيزان مقيم خارج از کشور است.
شرايط پذيرش فرزند خواننده
زن و شوهر داوطلب سرپرستي، ايراني و مقيم ايران باشند.
پنج سال تمام از تاريخ ازدواج آنها گذشته و از اين ازدواج صاحب فرزند نشده باشند.
سن يکي از زوجين حداقل سي سال باشد.
زوجين داراي محکوميت جزائي مؤثر بهعلت ارتکاب جرائم عمدي و مهجور نباشد.
زوجين داراي صلاحيت اخلاقي باشند.
زوجين يا يکي از آنها داراي تمکن مالي باشند.
زوجين مبتلا به بيماري صعب العلاج نباشند.
زوجين معتاد به مواد الکلي يا مواد مخدر و ساير اعتيادات مضر نباشند.
هرگاه زوجين پزشکي نتوانند صاحب فرزند شوند معافيت از شرايط 2 و 3 به عهده دادگاه است.
مشاوره قبل از فرزندپذيري از موارد مهمي است که زوجين قبل از تشکيل کميته فرزندخواندگي بايد درآن شرکت کنند و نتيجه جلسات درپرونده درج شود.
طرح پرونده در کميته فرزندخواندگي
چنانچه تصميم کميته مبني برپذيرش متقاضيان باشد درليست نوبت قرار ميگيرند و درصورت فرارسيدن نوبت جهت انتخاب فرزند به شيرخوارگاه معرفي ميشوند. درصورت انتخاب فرزند والدين متقاضي توسط بهزيستي استان به دادگاه صالحه جهت صدور قرار دوره آزمايشي (حکم سرپرستي موقت) معرفي خواهند شد.
پس از صدور حکم سرپرستي، کودک انتخابي طي صورتجلسهاي به والدين تحويل خواهد شد و مراتب به دادگاه مربوطه اعلام ميشود. طي دوره آزمايشي 6 ماهه، بايد حداقل سه بازديد از طرف مددکاران اجتماعي از خانواده فرزندپذير به عمل آيد.درصورت تائيد وضعيت مراقبت از فرزند و توانايي خانواده و حفظ منافع فرزند، گزارش نهايي تهيه و براي صدور حکم قطعي سرپرستي به دادگاه ذيربط منعکس ميشود.
در مورد اخذ شناسنامه کودک با مشخصات والدين قانوني بعد از طي دوره شش ماهه آزمايشي و صدور حکم قطعي اقدام خواهد شد.به منظور حفظ منافع فرزند، تامين آتيه وي و جبران عدم برخورداري فرزند از ارثيه والدين حقوقي، صلح يک سوم اموال والدين به فرزند خوانده از طريق دفتر خانههاي رسمي و حتي مراجع قضايي انجام ميپذيرد.
افتتاح حساب پس انداز، بيمه آتيه يا روشهاي اطمينان بخش ديگري نيز ميتوانند از راهکارهايي باشند که به موازات صلح اموال انجام گيرد.
حکم سرپرستي درصورت تشخيص سازمان بهزيستي مبني برآسيب پذيري کودک و عدم شايستگي والدين قانوني يا مراجعه والدين حقيقي کودک با هماهنگي دادگاه قابل فسخ است.
شرايط اعطاي فرزند به دختران مجرد
حق سرپرستي زنان و دختران مجرد بالاي 30 سال، پيش از اين در قانون سال 53 وجود نداشته و در قانون سال 1392 تصويب شد.براساس قانون جديد دختران مجرد نيز ميتوانند سرپرستي کودکان مونث را به عهده بگيرند، زيرا مسئولان سازمان بهزيستي براين باورند که داشتن يک خانواده تک سرپرست بهتر از نگهداري کودکان در مراکز شبه خانواده است، اما هر دختر و زن مجردي نميتواند کودکي را به فرزندخواندگي بگيرد، براي نمونه چنين شخصي بايد دستکم 30 سال داشته، از موقعيت اجتماعي و فرهنگي مناسبي برخوردار بوده وبه اصول و ارزشهاي کشورپايبند باشد، افزون براين دختران مجردي ميتوانند سرپرستي کودکي را به عهده بگيرند که شرايط ازدواج براي آنها بعيد، سن ازدواج شان گذشته يا سن باروري آنها سپري شده باشد.
نحوه صدور شناسنامه در سهجلد کودکاني که سرپرست آنها دختر مجرد است
در گذشته چنانچه خانوادهاي متقاضي سرپرستي کودکي بود به دادگاه مراجعه کرده و سپس به بهزيستي ارجاع داده ميشدند اما در حال حاضر متقاضيان سرپرستي بايد ابتدا به بهزيستي مراجعه کرده و بعد از تأييد بهزيستي به دادگاه صالح براي تأييد صلاحيتهاي قانوني چون عدم سوءسابقه، مسائل هويتي، اسناد ازدواج، امور پزشکي قانوني و... مراجعه کنند.
به منظور رعايت احوال شخصي کودک و فرد يا زوجين سرپرست، مفاد حکم سرپرستي تنها در اسناد مسکوت و محرمانه اداره ثبت احوال،ثبت و ضبط خواهد شد.
همچنين اداره ثبت احوال مکلف است پس از ابلاغ حکم قطعي سرپرستي توسط دادگاه، با اعلام و حضور زوجين يا زنان سرپرست نسبت به اجراي حکم و صدور شناسنامه براي نوجوانان تحت سرپرستي با مشخصات زوجين سرپرست يا سرپرست منحصر (دختر يا زن سرپرست بالاي 30 سال) با درج توضيحات لازم اقدام و انتخاب نام نيز توسط سرپرست صورت خواهد گرفت.
در ارتباط با نحوه ثبت نام «پدر» درصورتي که سرپرست وي دختر و يا زن مجرد باشد نيز، در چنين شرايطي شناسنامه فرد تحت سرپرستي با مشخصات کامل شناسنامهاي سرپرست و نام کوچک پدر فرضي به پيشنهاد سرپرست صادر خواهد شد.
همچنين درخصوص آن دسته از فرزندخواندگاني که پس از مدتي پدر و مادر واقعيشان مشخص ميشوند نيز در اين شرايط، مفاد حکم قطعي دادگاه، در شناسنامه فرد تحت سرپرستي درج خواهد شد.