: مروري بر اظهارات و پيشنهادات هستهاي احمدينژاد
تاریخ انتشار: 95/05/31 8:48
نامه نيوز/ 3 سال است که دوران رياست جمهوري احمدي نژاد به اتمام رسيده است اما حاشيه هاي اين هشت سال دولت هاي نهم و دهم تمامي ندارد.
هفته گذشته بود که محمد جواد لاريجاني در سخناني از بخشي از جزئيات آخرين سفر محمود احمدي نژاد رئيس دولت هاي نهم و دهم به آمريکا براي شرکت در مجمع عمومي سازمان ملل متحد پرده برداشت، جزئياتي که نشان مي دهد محمود احمدي نژاد نيز به دنبال حل و فصل پرونده هسته اي ايران بود، به دنبال مذاکره با غرب و به ويژه آمريکا بود اما به شيوه خودش!
محمد جواد لاريجاني دبير ستاد حقوق بشر کشور در اين باره در گفت وگو با خبرگزاري تسنيم گفته بود: گروهي صرفا دنبال آن هستند که جايي از برجام خراب شود تا آن را علم کنند. دوستاني که با آقاي احمدينژاد و سايتهاي نزديک به آنها کار ميکنند از اين دسته هستند. اينها حرفهايي ميزنند که بنده تعجب ميکنم، زيرا خود ايشان در سالهاي آخر رياستجمهورياش بدتر از اين برجام را پيشنهاد ميکرد. احمدينژاد پيشنهاد داشت همه مواد غنيشده هستهاي را يک جا بدهيم و خودش هم با اوباما مذاکره و مساله را حل کند! مشخص است که اين نوع نقد نيز نقد به درد بخور و کارسازي نيست.
اينکه منتقدان و مخالفان روحاني و برجام چشمان خود را به روي 8 سال سياست هاي هسته اي و خارجي احمدي نژاد بسته اند و قصد ندارند نيم نگاهي هم به دستاوردهاي آن دوران بيندازند يک سوي ماجراست و اينکه محمود احمدي نژاد تلاش داشت با اقدامات غيرسازنده و بعضا خارج از عرف سياسي و ديپلماتيک و يک تنه دست به حل و فصل پرونده هسته اي ايران بزند، سوي ديگر ماجراست. تلاش هايي که دست آخر بي نتيجه و اغلب با عواقب سخت و منفي براي کشور همراه شدند و موضوع اين گزارش هستند.
احمدي نژاد براي حل و فصل مناقشه بر سر پرونده هسته اي ايران پيشنهادات و اظهارات تامي برانگيز فراواني عنوان کرده بود که اغلب در قالب خاطره و دست نوشته و مصاحبه از سوي ديگر مقامات کشورمان عنوان مي شود، يکي از اين پيشنهادات، پيشنهاد خريد کل «آژانس بين الملل انرژي اتمي» بود! پيشنهادي که حسن روحاني رئيس جمهور کشورمان که در آن زمان دبير شوراي عالي امنيت ملي کشور بودند در کتاب خاطرات خود درباره دغدغه رييس جمهور سابق در روزهاي اول شروع بهکار خود براي خريدن کل آژانس انرژي اتمي، اينگونه آن را روايت مي کند: در تاريخ 18/5/1384 قرار بود در آژانس، جلسه اضطراري شوراي حکام تشکيل شود؛ آقاي احمدينژاد دو روز قبل از آن (16/5/1384) به من زنگ زدند و خواستند ملاقاتي با هم داشته باشيم و لذا به رياست جمهوري رفتم.
روحاني در کتاب خود مي نويسد: در آن ملاقات بحث ما عمدتاً پيرامون مسئله هستهاي و اجلاس آتي شوراي حکام بود. ايشان گفتند چرا آژانس ميخواهد جلسه فوقالعاده تشکيل دهد؟ گفتم ميخواهند مسئله راهاندازي اصفهان را بررسي کنند. گفتند آژانس حق ندارد چنين کاري بکند، چون ما کار خلافي نکردهايم، خوب است با البرادعي تلفني صحبت کنيد. گفتم اينطور نيست که مديرکل همهکاره باشد، اعضاي شوراي حکام آژانس، سفراي 35 کشور هستند که بر اساس گزارش مديرکل تصميم ميگيرند. بعد بحث شد که آژانس تحت نفوذ غرب است. پرسيدند چرا آژانس تحت نفوذ آنهاست؟ گفتم براي اينکه هم بيشتر بودجه آژانس را آنها ميدهند و هم بر اکثر کشورهاي عضو نفوذ دارند.
[آقاي احمدينژاد] گفت: هزينههاي آژانس در سال چقدر است؟ گفتم نميدانم. مثلاً چند صد ميليون دلار. گفتند شما همين حالا به البرادعي زنگ بزنيد و بگوييد ما کل مخارج آژانس را پرداخت ميکنيم. گفتم اولاً آژانس نميتواند بپذيرد، چون براي مخارج آژانس و بودجه آن، مقرراتي وجود دارد و ثانياً ما همچنين اختياري نداريم، چون اگر بهجايي بخواهيم کمک بلاعوض کنيم، مجلس بايد تصويب کند. [آقاي احمدينژاد] گفتند: من به شما ميگويم، شما چهکار داريد! گفتم روش کاري من اينطور نيست و من چنين کاري نميکنم. اگر اصرار داريد، خودتان با البرادعي صحبت کنيد.
احمدي نژاد در شرايطي اين پيشنهاد را مطرح کرده بود که عنوان کردن آن از سوي يک سياستمدار کمي دور از ذهن بود، اين در حالي است که موضوع پي ام دي و بسته شدن آن يکي از توافقات ايران و گروه 1+5 براي امضاي برجام بود که پس از 2 سال مذاکرات هسته اي تحقق يافت و موضوع پي ام دي مربوط به مسايل گذشته و حال فعاليت هاي هسته اي ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي ايران براي هميشه بسته شد. اقدامي که نه در نتيجه خريدن اژانس که در نتيجه مذاکره صورت گرفت.
يکي ديگر از اين نوع پيشنهادات رئيس دولت هاي نهم و دهم موضوع تبادل مواد غني شده هسته اي و مذاکره شخص رئيس جمهور با باراک اوباما رئيس جمهوري آمريکا بود که به تازگي به رسانه ها راه پيدا کرده است. پيشنهادي که از سوي محمد جواد لاريجاني، پيشنهادي به مراتب بدتر از برجام عنوان مي شود.
اين در حالي است که بر اساس برجام همه مواد غني شده ايران به غرب تحويل داده نخواهد شد بلکه ذخاير اورانيوم غني شده کشور به مرور زمان به ۳۰۰ کيلوگرم از حدود ۱۰ تن کاهش پيدا خواهد کرد و باقي مواد به ديگر کشورها فروخته مي شود و به اين ترتيب ايران به جمع صادرکنندگان فراوردهاي هسته اي خواهد پيوست؛ تاکنون آمريکا و روسيه براي مصارف تحقيقاتي و پزشکي مقاديري از مواد غني شده ايران را خريداري کرده اند و پول آن نيز پرداخت شده است.
يکي ديگر از اقداماتي که در دوران رياست جمهوري احمدي نژاد و در نتيجه اظهارات و سياست هاي وي صورت گرفت، صدور قطعنامه هاي تحريمي عليه کشور بود که هزينه هايي را براي کشور به همراه داشت، هزينه هايي که بر صنعت نفت و پتروشيمي و هواپيمايي و همچنين دارويي کشور تحميل شد.
احمدي نژاد در واکنش به صدور اين قطعنامه ها، آنها را ورق پاره عنوان مي خواند و اين تحريم ها را بي اهميت مي دانست و مي گفت که کسي براي اين تهديدات هويج هم خورد نمي کند. احمدي نژاد همچنين معتقد بود که غرب آنقدر قطعنامه بدهد تا قطعنامه دانش پاره شود.
اين در حالي است که حسن روحاني معتقد بود که تحريم ها عليه ايران ظالمانه است و بايد به سرعت برداشت شود، حسن روحاني با شعار حل و فصل پرونده هسته اي ايران رئيس جمهور شد و اقدامات سازنده اي نيز در اين مسير انجام داد، اقداماتي چون انتخاب محمد جواد ظريف به سمت وزير خارجه و انتقال پرونده مذاکرات هسته اي از شوراي عالي امنيت ملي به وزارت خارجه.
در نتيجه برجام و اقدامات عملي دولت يازدهم، خارج از دايره شعار زدگي که در دوران محمود احمدي نژاد با آن مواجه بوديم، همه قطعنامه هاي تحريمي عليه ايران در ارتباط با پرونده هسته اي کشورمان لغو شد و ايران از ذيل بند 7 منشور سازمان ملل متحد خارج و سايه جنگ از سر کشور برداشته شد.
احمدي نژاد قصد داشت خود و يک تنه به جنگ غرب برود و با باراک اوباما به گفت وگو بنشيند تا راه حلي براي پرونده هسته اي ايران پيدا کند، اين پيشنهاد احمدي نژاد نيز از آن جهت تامل برانگيز بود که وي از يک سو تخصصي در زمينه ديپلماسي ندارد و از سوي ديگر جمهوري اسلامي ايران و آمريکا بيش از 37 سال است که هيچ رابطه رسمي و ديپلماتيکي با آمريکا ندارد و از همين رو شخص دوم کشور قادر نخواهد بود شخصا براي حل و فصل پرونده هسته اي وارد گفت وگو با رئيس جمهور آمريکا شود.
اين در حالي است که شيخ ديپلمات در اقدامي قابل توجه، در حالي که خود تجربه گفت وگو با ترويکاي غربي را در کارنامه دارد و فارغ التحصيل دانشگاهي در انگلستان است، محمد جواد ظريف را راهي ساختمان وزارت خارجه مي کند و پرونده مذاکرات هسته اي را به کسي مي سپارد که به گفته مقامات غربي در آشنايي به واژگان حقوقي انگليسي از آنها آگاه تر است، کسي که 30 سال در آمريکا زندگي کرده و اصول مذاکرات سياسي و ديپلماتيک را از بر است.
ميان حرف تا عمل فاصله بسياري وجود دارد، هرچقدر احمدي نژاد اهل شعار و تک روي بود و پيشنهادات و اظهارات تامل برانگيز بر زبان مي آورد روحاني اما اهل عمل است و با سياست خارجي و طرق ديپلماسي آشنايي دارد، برجام که اکنون رفته رفته مي رود تا تهران را از سايه تحريم ها جدا کند نتيجه همين عملگرايي شيخ ديپلمات است.