زنده باد ولایت:*****عوامل قساوت قلب کدامند؟
تاریخ انتشار: 95/11/18 18:45
افکار خبر/ عوامل زير سبب قساوت فلب مي شوند:
1-گناه به تدريج به تيرگى و زنگار دل مى افزايد و نقطه سفيد دل را سياه مى کند.
امام باقر عليه السّلام در تفسير آيه کريمه کَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما کانُوا يَکْسِبُونَ: «اين چنين نيست که آنها مى پندارند که آيات ما افسانه باشد، بلکه اعمالشان چون زنگارى بر دل هايشان نشسته است.» فرمود: هيچ بنده اى نيست مگر آنکه در دلش نقطه سفيدى است و هرگاه گناهى کند در قلب او نقطه سياهى پديدار شود که اگر توبه کند آن سياهى برود و اگر دنبال گناه رود سياهى افزايش مى يابد تا آنجا که همه سفيدى دل را فراگيرد و اين سفيدى بر سياهى افزايش مى يابد تا آنجا که همه سفيدى دل را فراگيرد و چون اين سفيدى از سياهى گناهان پوشيده شود، ديگر صاحب آن دل سياه، هرگز به خوبى و صلاح برنگردد. و اين فرموده خداوند است که فرمود: کَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما کانُوا يَکْسِبُونَ
زنده باد ولایت:*****عوامل قساوت قلب کدامند؟
تاریخ انتشار: 95/11/18 18:45
افکار خبر/ عوامل زير سبب قساوت فلب مي شوند:
1-گناه به تدريج به تيرگى و زنگار دل مى افزايد و نقطه سفيد دل را سياه مى کند.
امام باقر عليه السّلام در تفسير آيه کريمه کَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما کانُوا يَکْسِبُونَ: «اين چنين نيست که آنها مى پندارند که آيات ما افسانه باشد، بلکه اعمالشان چون زنگارى بر دل هايشان نشسته است.» فرمود: هيچ بنده اى نيست مگر آنکه در دلش نقطه سفيدى است و هرگاه گناهى کند در قلب او نقطه سياهى پديدار شود که اگر توبه کند آن سياهى برود و اگر دنبال گناه رود سياهى افزايش مى يابد تا آنجا که همه سفيدى دل را فراگيرد و اين سفيدى بر سياهى افزايش مى يابد تا آنجا که همه سفيدى دل را فراگيرد و چون اين سفيدى از سياهى گناهان پوشيده شود، ديگر صاحب آن دل سياه، هرگز به خوبى و صلاح برنگردد. و اين فرموده خداوند است که فرمود: کَلَّا بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما کانُوا يَکْسِبُونَ
2- آرزوهاى طولانى آرزوهاى دور و دراز و خواهش هاى دنيوى و خواسته هاى نفسانى، عامل ديگرى براى قساوت قلب است.
امير المومنين عليه السّلام فرمودند: «فامّا اتّباع الهوى فيصدّ عن الحقّ و امّا طول العمل فينسى الآخرة»: (و امّا پيروى از هوا و هوس انسان را از حق بازمى دارد و آرزوى طولانى آخرت را از ياد انسان مى برد.) آرزوهاى طولانى که معمولا انسان به آن نمى رسد به گونه اى انسان را به خود مشغول مى کند که وقت و امکانات خود را صرف رسيدن به آن مى کند که نمونه اى از قساوت قلب است. البته اميد و آرزوى مثبت براى هر انسانى لازم و سازنده است و باعث حرکت و تلاش است، از نبى اکرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت شده است که فرمود: «الامل رحمة لامتّى و لو لا الامل ما رزقت والدة ولدها و لا غرس غارس شجرا» (آرزو براى امت من رحمت است و اگر آرزو نمى بود، هيچ مادرى فرزند خود را شير نمى داد و هيچ باغدارى درختى را نمى کاشت.)
3- پرخورى و زياده روى درخوردن و آشاميدن، سنگدلى و قساوت قلب مى آورد.
ابو بصير از امام صادق عليه السّلام روايت مى کند: «انّ البطن ليطغى من اکله و اقرب ما يکون العبد من اللّه اذا خفّ بطنه و ابغض ما يکون العبد الى اللّه اذا امتلأ بطنه»: (شکم از ناحيه خوردنش طغيان مى کند و نزديکترين حالت بنده به خداوند وقتى است که شکمش سبک باشد و مبغوض ترين حالت بنده نسبت به خدا وقتى است که شکمش پر باشد).
مکارم الاخلاق از رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم روايت مى کند: «لا تميتوا القلوب بکثرة الطّعام و الشّراب فانّ القلوب تموت کالزّرع اذا اکثر عليه الماء»: (قلبهاى خود را با زياده روى در خوردن و آشاميدن نميرانيد؛ زيرا که قلبها مانند زمين کشتزار، وقتى آب زياده داده شد مى ميرد.) يعنى باتلاق و لجنزار مى شود و ديگر قابل کشت نيست.
و قال الصادق عليه السّلام: «ليس شىء اضّر لقلب المؤمن من کثرة الاکل و هى موّرثة شيئين قسوة القلب و هيجان الشّهوة»: (هيچ چيزى ضررش براى قلب مؤمن بيشتر از پرخورى نيست که نتيجه اش قساوت قلب و تحريک شهوت است.)
و قال النبى صلّى اللّه عليه و آله و سلّم: «من تعوّد کثرة الطّعام و الشّراب قسي قلبه»: (هرکس در خوردن و آشاميدن زياده روى کند و آن را استمرار دهد، قسّى القلب مى شود).
و قال امير المومنين عليه السّلام: «ايّاکم و البطنة فانّها مقساة للقلب مکسله عن الصّلاه مفسده للجسد»: (از شکمبارگى و پرخورى حذر کنيد؛ زيرا که قلب را قسى (سخت) مى کند و انسان را از نماز کسل مى کند و بدن را خراب مى نمايد.)
توجه به اين نکته لازم است که اين پرخوري ها که باعث سختى و سفتى دل مى شود، مربوط به غذاهاى حلال است، اما اگر غذا حرام باشد، مسّلم است که حتى يک لقمه از آن هم، سبب قساوت مى شود و انسان را به تيره بختى مى کشاند.
4- پرگوئى از سخن حرام
چهارمين عامل قساوت قلب، پرگوئى در سخن حرام است؛ مثل دروغ، غيبت، تهمت، آبروريزى، سخن چينى، کشف سرّ مؤمن و حرف هاى بى فايده و باطل، اشتغال به لهو و لعب، شهادت ناحق، افتراء بر خدا و رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم.
امام صادق عليه السّلام فرمود: عيسى عليه السّلام مى فرمود: «زياد سخن نگوئيد در غير ذکر خداوند. به راستى آنان که پرگوئى مى کنند در غير ذکر خدا، دلهايشان داراى قساوت است لکن خودشان نمى دانند.»
پي نوشت:
شرح و تفسير دعاى أبوحمزه ثمالى ؛ ص238
ب