*****
99 سال پیش در چنین روزی در سال 1296، معاهدات تحمیلی دولت روسیهی تزاری، علیه ایران باطل گردید. در دورهی احمد شاه قاجار و در زمان صدارت وثوقالدوله، دولت جدیدالتأسیس بُلشویکی روسیه که میخواست نیروهای خود را از نواحی شمالی ایران خارج کند، در یادداشتی برای دولت ایران، اعلام کرد تمام معاهداتی که دولت روسیهی تزاری به ایران تحمیل کرده، از درجهی اعتبار ساقط است. طبق مواد این اعلامیه که به امضای تروتسکی ـ همکار لنین و از رهبران انقلاب بلشویکیِ روسیه ـ رسیده بود، عهدنامهای که روسیهی تزاری و دولت استعماری انگلیس در سال 1907 میلادی برای تقسیم ایران بسته بودند، لغو شد و مبنای اعتبار دیگر معاهداتی که میان ایران و روسیه وجود داشت، رضایت طرفین اعلام گردید.
*****
امروز در جمهوری اسلامی ایران، «روز حمل و نقل و رانندگان» است. بخش حمل و نقل، از جمله بخشهای زیربنایی اقتصاد هر جامعه است که افزون بر تحت تأثیر قراردادن فرآیند توسعهی اقتصادی، خود نیز در جریان توسعه، دچار تغییر و تحول میشود. صنعت نوپای حمل و نقل در جمهوری اسلامی ایران، دورانی پر فراز و نشیب را پشت سرگذاش
*****
99 سال پیش در چنین روزی در سال 1296، معاهدات تحمیلی دولت روسیهی تزاری، علیه ایران باطل گردید. در دورهی احمد شاه قاجار و در زمان صدارت وثوقالدوله، دولت جدیدالتأسیس بُلشویکی روسیه که میخواست نیروهای خود را از نواحی شمالی ایران خارج کند، در یادداشتی برای دولت ایران، اعلام کرد تمام معاهداتی که دولت روسیهی تزاری به ایران تحمیل کرده، از درجهی اعتبار ساقط است. طبق مواد این اعلامیه که به امضای تروتسکی ـ همکار لنین و از رهبران انقلاب بلشویکیِ روسیه ـ رسیده بود، عهدنامهای که روسیهی تزاری و دولت استعماری انگلیس در سال 1907 میلادی برای تقسیم ایران بسته بودند، لغو شد و مبنای اعتبار دیگر معاهداتی که میان ایران و روسیه وجود داشت، رضایت طرفین اعلام گردید.
*****
امروز در جمهوری اسلامی ایران، «روز حمل و نقل و رانندگان» است. بخش حمل و نقل، از جمله بخشهای زیربنایی اقتصاد هر جامعه است که افزون بر تحت تأثیر قراردادن فرآیند توسعهی اقتصادی، خود نیز در جریان توسعه، دچار تغییر و تحول میشود. صنعت نوپای حمل و نقل در جمهوری اسلامی ایران، دورانی پر فراز و نشیب را پشت سرگذاشته که ویژگی اصلی آن، تلاش برای دستیابی به جایگاهی والاتر و فردایی بهتر است.
در تاریخ تحولات این صنعت در کشورمان، روزهای سرنوشتسازی بودهاند که نقش تعیینکنندهای در شکلگیری و انسجام شبکهی حمل و نقل کشور داشتهاند. 26 آذر 1362، یادآور چنین جایگاهی است. در آن روز، در جریان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، حضرت امام خمینی (ره)، فرمانی برای اعزام کامیونها به بندرهای جنوبی برای تخلیهی کالاهای وارداتی و مایحتاج مردم صادر کردند. در پی این فرمان، کامیونداران سراسر کشور آمادگی خود را برای تخلیهی بندرها و حمل و نقل مواد ضروری مورد نیاز مردم اعلام کردند. 14 سال بعد، در سال 1376، به پیشنهاد وزارت راه و ترابری، روز 26 آذرماه از سوی شورای فرهنگ عمومی به عنوان «روز حمل و نقل» شناخته شد. روز حمل و نقل، روز قدردانی از خدمات ارزشمند رانندگان و دستاندرکاران بخش حمل و نقل کشور و فرصت مناسبی برای بازنگری نیازها و مشکلات این بخش است.
*****
10 سال پیش در چنین روزی در سال 1385، فرخ غفاری ـ کارگردان سینما، مستندساز، منتقد و محقق تاریخ سینمای ایران ـ درگذشت. فرخ غفاری در سال 1300 در تهران به دنیا آمد. در 11 سالگی همراه پدرش حسنعلی غفاری (معاونالدوله) که وزیرمختار ایران در بلژیک شده بود، به اروپا رفت و تحصیلاتش را در آن جا ادامه داد. در 15 سالگی علاقهمند به دیدن فیلمهای کلاسیک سینما شد. علیرغم میل پدر که میخواست فرخ حقوق بخواند، به دانشگاه گرونوبل فرانسه رفت و در رشتهی ادبیات تحصیل کرد. فرخ غفاری در سالهای تحصیل رئیس کمیتهی جشنها و نمایشهای دانشجویی بود. او فعالیت هنری را با تئاتر فرانسه آغاز کرد و پس از نوشتن مقاله برای روزنامههای «ژون دوفینه» و «واریته»، با هانری لانگلوا مؤسس «سینما تک پاریس» آشنا شد. غفاری سینمای حرفهای را با ساخت فیلم «جنوب شهر» در سال 1337 آغاز کرد. به تصویر کشیدن مردمان فقیر جنوب شهر تهران با نگاهی ناتورالیستی در آن سالها، سبب شد که این فیلم پس از چند شب نمایش، توقیف شود.
از میان معدود فیلمهای سینمایی فرخ غفاری، «شب قوزی» معروفترین اثر اوست. او این فیلم را با اقتباس از یکی از داستانهای هزار و یکشب پدید آورد. تماشاگر در این فیلم با کیفیت و اوضاع زندگی طبقات مختلف جامعه و جنبههای تیره و روشن خصوصیات اخلاقی مردم روبهرو میشود. «شب قوزی» در «سینما تک فرانسه»، «جشنوارهی جهانی فیلم تهران»، «جشنوارهی لوکارنو در 1965 میلادی»، «سینما تکهای انگلیس، بلژیک و سویس» به نمایش درآمد و تحسین بسیاری را برانگیخت. از درمد.دراز فعالیتهای دیگر غفاری در حوزهی فرهنگ و هنر اینها هستند: «مدیر عاملی فدراسیون بینالمللی آرشیوهای فیلم در پاریس»، «مؤسس و مدیر آرشیو فیلم ایران و فیلمخانهی ملی ایران»، «معاون فرهنگی سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران»، «قائم مقام مدیر عامل جشن هنر شیراز» و «مدیر نخستین جشنوارهی جهانی فیلم تهران».
غفاری ساخت مستندهایی چون؛ «جزیرهی فارسی»، «زندگی نفت» و «سپاه بهداشت» را نیز در کارنامهی هنری خود دارد. فرخ غفاری ـ کارگردان سینما، مستندساز، منتقد و محقق تاریخ سینمای ایران ـ در 26 آذر 1385 در در 85 سالگی در پاریس درگذشت و در گورستان مون پارناس این شهر به خاک سپرده شد.
*****
204 سال پیش در چنین روزی در سال 1812 میلادی، ناپلئون بناپارت در جنگ با روسیه شکست خورد. ناپلئون بناپارت ـ امپراتور فرانسه ـ در ژوئن 1812، با ارتشی مجهز به روسیه حمله کرد، اما پس از برخورد با سرمای کشنده، بیماری و گرسنگی، مجبور به عقبنشینی شد. در این میان سربازان ناپلئون به شدت از اثرات سرمای جانگداز روسیه صدمه خوردند، به طوری که از 530 هزار سرباز فرانسوی، تنها 32 هزار نفر جان سالم به در بردند. در حالی که از ارتش 120 هزار نفری روسیه، تنها 40 هزار نفر جان خود را از دست داده بودند. ناپلئون پس از این شکست که در 16 دسامبر 1812 روی داد، با شتاب به پاریس بازگشت تا هزینهی لازم را برای حملهی بعدی فراهم کند. اما این ماجراجویی، کشورهای رقیب فرانسه را تحریک کرد تا به ارتش ضعیفشدهی فرانسه یورش بَرَند و امپراتور فرانسه را سرنگون کنند.
*****
101 سال پیش در چنین روزی در سال 1294: نظاميان روسيه شهر ساوه را به تصرف خود درآوردند.
*****
84 سال پیش در چنین روزی در سال 1311: حاج امینالضرب در تهران درگذشت. حاج امینالضرب نمایندهی مردم تهران در دورههای مختلف مجلس شورای ملی و رئیس اتاق بازرگانی تهران بود.
*****
45 سال پیش در چنین روزی در سال 1350: آيتالله حاج شيخ محمدتقي آملي درگذشت.
*****
40 سال پیش در چنین روزی در سال 1355: سفارت آمريكا در تهران در گزارشي به واشنگتن تصريح كرد؛ ۷۵ درصد نفت مصرفي اسراييل كه حدود ۱۵۰ هزار بشكه در روز است، به وسيلهی ايران تأمين ميشود.
*****
39 سال پیش در چنین روزی در سال 1356: محمدرضا شاه براي نخستين بار پس از مداخلهی نظامي در ظُفار، از نظاميان ايراني مستقر در نواحي مختلف اين ايالت عمان بازديد كرد.