: امروز پانزدهم بهمن ماه 1395 خورشیدی، برابر است با پنجم جمادیالاولای 1438 هجری قمری و سوم فوریهی 2017 میلادی.
*****
1433 سال پیش در چنین روزی در سال پنجم هجری، حضرت زینب سلامالله علیها چشم به جهان گشودند. حضرت زینب علیها سلام در پنجم جمادیالاولای پنجم هجری، در مدینهی منوره تولد یافتند. مادر بزرگوار آن بانوی گرامی، حضرت فاطمهی زهرا سلامالله علیها و پدر والامقامشان، امیرالمؤمنین حضرت علی علیهالسلام هستند. مدت زندگی ایشان با مادر، حدود 6 سال بود. همسر ایشان عبدالله بن جعفر پسر عموی بزرگوارشان بود که یکی از شخصیتهای مشهور اسلام و از سخاوتمندان بنام عرب در دورهی خود بود.
حضرت زینب علیها سلام، دارای القاب و کنیههای متعددی است،
: امروز پانزدهم بهمن ماه 1395 خورشیدی، برابر است با پنجم جمادیالاولای 1438 هجری قمری و سوم فوریهی 2017 میلادی.
*****
1433 سال پیش در چنین روزی در سال پنجم هجری، حضرت زینب سلامالله علیها چشم به جهان گشودند. حضرت زینب علیها سلام در پنجم جمادیالاولای پنجم هجری، در مدینهی منوره تولد یافتند. مادر بزرگوار آن بانوی گرامی، حضرت فاطمهی زهرا سلامالله علیها و پدر والامقامشان، امیرالمؤمنین حضرت علی علیهالسلام هستند. مدت زندگی ایشان با مادر، حدود 6 سال بود. همسر ایشان عبدالله بن جعفر پسر عموی بزرگوارشان بود که یکی از شخصیتهای مشهور اسلام و از سخاوتمندان بنام عرب در دورهی خود بود.
حضرت زینب علیها سلام، دارای القاب و کنیههای متعددی است، از آن میان؛ «عقیلهی بنی هاشم». این بانوی بزرگوار هنگامی که امیرالمؤمنین علیهالسلام پایتخت حکومت اسلامی را به کوفه منتقل کردند، همراه پدر و همسر خود به کوفه رفتند و در آن جا به ارشاد و تعلیم زنان پرداختند. پس از پدر بزرگوارشان مدت 10 سال، در خدمت برادر ـ حضرت امام حسن مجتبی علیهالسلام ـ بودند و پس از شهادت آن امام همام، 10 سال نیز در خدمت دیگر برادر والامقامشان ـ حضرت امام حسین علیهالسلام ـ به نشر حقایق و تبیین معارف اسلامی پرداختند. حضرت زینب سلامالله علیها در واقعهی کربلا دو پسر به نامهای «محمد» و «عون» را تقدیم اسلام کرد. ایشان از سوی حضرت امام حسین علیهالسلام سرپرستی اهل بیت آن حضرت و حفظ و نگهداری مقام ولایت کبری ـ امام سجاد علیهالسلام ـ را در هنگام بیماری بر عهده داشتند.
شیرزن کربلا، با روحیهای قوی و شهامتی بیمانند، با خطبههای رسواکنندهی خود در مجلس ستم عبیدالله بن زیاد در کوفه و یزید بن معاویه در شام، ستون استبداد اُموی را به لرزه درآورد. در آن روزهای پرالتهابِ پس از واقعهی جانگداز کربلا در سال 61 هجری، یاری و غمخواری بازماندگان و خانوادههای شهدا، از مسئولیتهای مهم و سنگینی بود که ایشان بر عهده داشتند. به پاس رشادتها و از جان گذشتنهای این بانوی گرامی در واقعهی کربلا و پس از آن، امروز ـ سالروز ولادت خجستهی حضرت زینب سلامالله علیها ـ «روز پرستار» است.
*****
96 سال پیش در چنین روزی در سال 1299، لطفی علی عسکرزاده ـ فیزیکدان و بنیانگذار منطق فازی ـ متولد شد. پروفسور لطفی علی عسکرزاده مشهور به پروفسور لطفی زاده و پروفسور زاده، در 15 بهمن 1299، در شهر باکو در جمهوری آذربایجان به دنیا آمد.
مادرش پزشک و پدرش یک روزنامهنگار ایرانی بود. او در دورهی حکومت دیکتاتوری استالین در اتحاد جماهیر شوروی سابق، همزمان با شیوع قحطی در 1931 میلادی (1310 خورشیدی) با خانواده به ایران آمد و در تهران اقامت گزید. لطفی زاده تحصیلات متوسطه را در دبیرستان البرز به پایان رساند. تحصیلات عالی را در رشتهی مهندسی برق و الکترونیک در دانشگاه تهران دنبال کرد و دانشنامهی لیسانس گرفت. گواهی فوق لیسانس مهندسی برق را هم در انستیتو تکنولوژی ماساچوست در آمریکا گرفت. از دانشگاه کلمبیا نیز موفق به دریافت دانشنامهی دکتری شد. لطفی علی عسکرزاده «تئوری و منطق فازی» در فیزیک را پایهگذاری کرد. سپس در زمینهی کاربردهای این تئوری در هوش مصنوعی، زبانشناسی، منطق، تئوری تصمیمات، تئوری کنترل، سیستمهای خبره و شبکههای اعصاب، به پژوهشهای گستردهای پرداخت.
پروفسور زاده به عنوان استاد ممتاز مهندسی برق، مدیریت مرکز نرمافزار کامپیوتری دانشگاه برکلی در آمریکا را نیز بر عهده داشته است. وی بیش از 200 مقالهی علمی نیز به نگارش درآورده و عضو هیأت تحریریهی بیش از 50 مجلهی علمی در جهان است. وی در سال ۲۰۰۹ میلادی موفق به دریافت نشان افتخار بنجامین فرانکلین گردید. پروفسور لطفی علی عسکرزاده معروف به پروفسور زاده ـ فیزیکدان و بنیانگذار منطق فازی ـ امروز 96 ساله شد.
*****
82 سال پیش در چنین روزی در سال 1313، استاد علی نصیریان ـ بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون و نمایشنامهنویس ـ متولد شد. استاد علی نصیریان در 15 بهمن 1313در تهران به دنیا آمد. تحصیلات خود را در هنرستان هنرپیشگی تهران به پایان رساند. فعالیت هنری را در زمینهی تئاتر از سال 1331 با بازی در «تئاتر جامعهی باربد» آغاز کرد و مدت 1 سال زیر نظر استادانی همچون رفیع حالتی و اسماعیل مهرتاش به عنوان کارآموز این گروه تئاتری به کار پرداخت. 2 سال بعد نیز، دورهی یک سالهای را در آموزشگاه تئاتر سعدی به مدیریت حسن خیرخواه گذراند.
استاد نصیریان در این دوره تئاترهای متعددی مانند: «امیر ارسلان»، «بنگاه تئاتر»، «بازرس»، «چوب به دستهای وَرزیل» و «آنتیگون» را به اجرا رساند و یا در آنها به ایفای نقش پرداخت. در 1335 نمایشنامهی «افعی طلایی» را با الهام از داستان «داش آکُل» صادق هدایت نوشت و اجرا کرد. در 1337 همزمان با راهاندازی تلویزیون ایران، نمایشهای زیادی را در این رسانه اجرا کرد که شهرت فراوانی برای او به دنبال داشت.
استاد علی نصیریان پس از گشایش تالار سنگلج، کارگردان و بازیگر اجراهای صحنهای در این تالار نیز بود. وی در 1348 فیلم «گاو» را به کارگردانی داریوش مهرجویی بازی کرد که در نوع خود در مقام یکی از بهترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران قرار گرفته است. استاد نصیریان، فیلمهای «هزاردستان» و «ستارخان» را نیز به کارگردانی زندهیاد علی حاتمی بازی کرده است. در فیلمهای «سرایدار» به کارگردانی خسرو هریتاش و «آقای هالو» به کارگردانی داریوش مهرجویی هم به ایفای نقش پرداخت. وی در تله تئاترهای زیادی نیز حضور داشته است. بازی در «شیر سنگی»، «کفشهای میرزا نوروز»، «کمالالملک» و «بوی پیراهن یوسف» از کارهای به یادماندنی اوست، اما نقش «قاضی شارح» در مجموعهی تلویزیونی «سربداران» بیش از همه در حافظهی جمعی علاقهمندان وی باقی مانده است. بازی در مجموعهی تلویزیونی «میوهی ممنوعه» نیز، از نقشهای متفاوت استاد بوده است.
استاد نصیریان در سال 1384 نشان درجه 1 هنری را از دست رئیس جمهور وقت ـ محمد خاتمی ـ گرفت. آخرین کار استاد، بازی در مجموعهی تلویزیونی خانگی «شهرزاد» در نقش « بزرگ آقا» بوده است. استاد علی نصیریان ـ بازیگر پیشکسوت تئاتر و سینمای ایران ـ امروز 82 ساله شد.
*****
68 سال پیش در چنین روزی در سال 1327، محمدرضا پهلوی ـ شاه سابق ایران ـ هدف تیراندازی قرار گرفت. محمدرضا پهلوی در صبح روز 15 بهمن 1327، برای شرکت در مراسم پانزدهمین سالروز آغاز بنای دانشگاه تهران در محل کنونی آن، وارد دانشگاه شد و مقابل ورودی دانشکدهی حقوق از خودرو پیاده شده بود تا وارد تالار مراسم شود. در این هنگام 5 گلوله به سوی او شلیک شد. 3 گلوله به کلاهش خورد، 1 گلوله به صورت مماس بر بدن به او برخورد کرد و خراش مختصری ایجاد کرد، و یکی هم با عبور از کنار صورتش در ناحیهی پشت لب جراحت اندکی به وجود آورد. ضارب، ناصر فخرآرایی نام داشت.
او به عنوان خبرنگار روزنامهی «پرچم اسلام»، از میان خبرنگاران و عکاسان خود را به فاصلهی کمی از شاه رساند و با هفتتیر رولور به او تیراندازی کرد. ناصر فخرآرایی را محافظان شاه هدف گلوله قرار دادند که همان روز در بیمارستان درگذشت. بازرسی از خانهی او نشان داد که عضو حزب توده بوده است. به دنبال رویداد تیراندازی به محمدرضا پهلوی، فعالیت حزب توده غیرقانونی اعلام شد.
*****
38 سال پیش در چنین روزی در سال 1357، دو تن از وزرای سابق رژیم پهلوی ـ هوشنگ نهاوندی و عبدالمجید مجیدی ـ توسط فرمانداری نظامی تهران بازداشت شدند. دکتر هوشنگ نهاوندی در کابینهی حسنعلی منصور وزیر آبادانی و مسکن بود و بعدها به ریاست دانشگاههای شیراز و تهران رسید. عبدالمجید مجیدی هم معاون نخستوزیر و رئیس دفتر بودجه، وزیر کار و امور اجتماعی و رئیس سازمان برنامه و بودجه بود. بختیار در دوران کوتاه نخستوزیریاش، تلاش کرد با دستگیری شماری از مسئولان رژیم شاه، از موج نارضایتیهای مردمی بکاهد. دستگیری نهاوندی و مجیدی در این راستا بود.
*****
82 سال پیش در چنین روزی در سال 1313: سنگ بنای دانشگاه تهران کار گذاشته شد. مساحت دانشگاه تهران در این زمان 200 هزار متر مربع بود که از قرار متری 5 ریال از حاج رحیم اتحادیهی تبریزی خریداری شده بود. این سنگ بنا در زمینهای جلالیه کار گذاشته شد.
*****
38 سال پیش در چنین روزی در سال 1357: شهردار تهران در حضور حضرت امام خمینی (ره) استعفا کرد. رهبر کبیر انقلاب اسلامی، جواد شهرستانی را دوباره به عنوان شهردار تهران منصوب کردند. جواد شهرستانی به دنبال این رویداد، از سوی هیأت دولت بختیار ممنوعالخروج شد.
*****
15 سال پیش در چنین روزی در سال 1380: بیمارستان 500 تختخوابی قلب تهران گشایش یافت.
پژوهش و تنظيم: آرش امجدي